คำแนะนำกระทรวงสาธารณสุข
เรื่อง โรคมือ เท้า ปาก ฉบับที่ 1
วันที่ 19 กรกฎาคม 2555
----------------------------
ตามที่ มีรายงานข่าวการระบาดของโรคมือ เท้า ปาก ในประเทศกัมพูชา โดยผู้ป่วยส่วนใหญ่เป็นเด็กอายุต่ำกว่า 3 ปี มีผู้เสียชีวิตหลายราย ซึ่งส่วนใหญ่เกิดจากเชื้อเอนเทอโรไวรัส 71 (Enterovirus 71) กระทรวงสาธารณสุขได้ติดตามสถานการณ์อย่างใกล้ชิด และดำเนินการป้องกันควบคุมโรค และดูแลผู้ป่วยอย่างต่อเนื่อง จึงขอสรุปข้อมูลและให้คำแนะนำดังต่อไปนี้
1. โรคมือ เท้า ปาก (Hand foot and mouth disease) เป็นโรคประจำถิ่นที่เกิดขึ้นทั่วโลก มักเกิดในเด็กอายุน้อยกว่า 5 ปี พบได้น้อยในเด็กโต หรือผู้ใหญ่ เกิดจากเชื้อไวรัสหลายชนิด ในกลุ่มเอ็นเทอโรไวรัส อาการป่วยได้แก่ ไข้ มีจุดหรือผื่นแดงในปาก ลิ้น เหงือก กระพุ้งแก้ม และเกิดผื่นแดง ซึ่งต่อมากลายเป็นตุ่มพองใส บริเวณฝ่ามือ ฝ่าเท้า และที่ก้น บางรายอาจไม่มีตุ่มพอง ผู้ป่วยส่วนใหญ่มีอาการไม่รุนแรง และมักหายได้เองใน 7-10 วัน โรคนี้รักษาตามอาการ ไม่มีการรักษาจำเพาะ ผู้ป่วยประมาณร้อยละ 1-2 อาจมีโรคแทรกซ้อน เช่น มีอาการทางสมอง หรืออาการในระบบทางเดินหายใจ ซึ่งส่วนใหญ่รักษาหายได้ แต่ผู้ป่วยบางรายอาจมีอาการรุนแรงและเสียชีวิต ซึ่งมักเกิดจากเชื้อไวรัสบางตัว เช่น เชื้อเอนเทอโรไวรัส 71
2. เชื้อโรคมือ เท้า ปาก อยู่ในน้ำมูก น้ำลาย น้ำจากตุ่มพองและแผลในปาก หรืออุจจาระของผู้ป่วยเชื้อเข้าร่างกายทางปาก โดยติดมากับมือ หรือภาชนะที่ใช้ร่วมกัน เช่น ช้อน แก้วน้ำ หรือของเล่น หรือติดจากการไอจามรดกัน จึงอาจติดต่อกันได้ง่ายในสถานที่ที่มีเด็กอยู่ร่วมกันจำนวนมาก เช่น สถานรับเลี้ยงเด็กและโรงเรียนอนุบาล
3. กระทรวงสาธารณสุขได้ดำเนินการเฝ้าระวังโรคมือ เท้า ปาก ต่อเนื่องมาเป็นเวลาหลายปี รวมทั้งเฝ้าระวังเชื้อที่อาจเป็นสาเหตุของการป่วยรุนแรง เช่น เชื้อเอนเทอโรไวรัส 71 ด้วย โดยร่วมมือกับสถาบันต่างๆ ในระยะที่ผ่านมา มีรายงานผู้ป่วยปีละ 8,000-18,000 ราย ส่วนใหญ่มีอาการไม่รุนแรง พบผู้เสียชีวิตปีละ 2-6 ราย ซึ่งมักเกิดจากเชื้อเอนเทอโรไวรัส 71 สำหรับปีนี้ ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม – 16 กรกฎาคม 2555 มีรายงานผู้ป่วยโรคมือ เท้า ปาก ทั่วประเทศ รวม 13,918 ราย ผู้ป่วยบางรายติดเชื้อเอนเทอโรไวรัส 71 แต่ยังไม่พบผู้เสียชีวิต พบผู้ป่วยทุกจังหวัด มีการระบาดในสถานศึกษาหลายจังหวัด รวมทั้ง กรุงเทพมหานคร การตรวจเชื้อจากผู้ป่วยพบเอนเทอโรไวรัสหลายชนิด ตามที่พบอยู่เป็นประจำ ซึ่งส่วนใหญ่เป็นเชื้อที่ไม่รุนแรง
4. ในปัจจุบัน กระทรวงสาธารณสุข ดำเนินมาตรการ การป้องกันและควบคุมโรค ดังนี้
- เร่งรัดการเฝ้าระวังโรคในสถานบริการสาธารณสุขทั่วประเทศ
- เร่งรัดการป้องกัน และควบคุมโรค โดยเน้นการรักษาความสะอาดและสุขอนามัย โดยเฉพาะในศูนย์เด็กเล็ก สถานศึกษา และชุมชน
- กำชับแพทย์ในสถานพยาบาลทั้งภาครัฐและเอกชน ให้ดูแลภาวะแทรกซ้อนของโรค โดยเฉพาะในผู้ป่วยที่อาจไม่มีอาการตุ่มที่ปาก หรือ ฝ่ามือ ฝ่าเท้า
- เผยแพร่ ประชาสัมพันธ์ให้ความรู้เรื่องโรคมือ เท้า ปาก และการป้องกันโรคแก่ประชาชน
- สั่งการให้สำนักงานสาธารณสุขจังหวัด ติดตามสถานการณ์อย่างใกล้ชิด ในจังหวัดที่พบผู้ป่วยหลายราย ให้จัดตั้งศูนย์ปฏิบัติการระดับจังหวัด เพื่อประสานสั่งการการป้องกันควบคุมโรคโดยรวดเร็ว
- รายงานการดำเนินงานต่อคณะรัฐมนตรี และคณะรัฐมนตรีมีมติ ให้กระทรวงต่างๆ ที่เกี่ยวข้องร่วมมือในการเฝ้าระวัง ป้องกัน และควบคุมโรค โดยเฉพาะในศูนย์เด็กเล็ก และสถานศึกษา และชุมชน
5. กระทรวงสาธารณสุขขอให้คำแนะนำ แก่ประชาชน เพื่อการเฝ้าระวังป้องกันและควบคุมโรค ดังนี้
สำหรับศูนย์เด็กเล็ก และสถานศึกษา
- ควรตรวจคัดกรองเด็กทุกวัน หากพบเด็กมีไข้ หรือมีอาการสงสัยเป็นโรคมือ เท้า ปาก ควรแนะนำให้เด็กหยุดเรียน
- หากพบเด็กที่มีไข้สูงและแผลในปาก หรือมีแผลในปากร่วมกับอาการอื่นๆ เช่น อาเจียน หอบเหนื่อย ซึม ชัก หรือสังเกตว่าเด็กมีอาการมากขึ้น ให้รีบนำไปพบแพทย์
- ดูแลรักษาความสะอาด ในศูนย์เด็กเล็กและสถานศึกษา เน้นการล้างทำความสะอาดสถานที่ ห้องน้ำ ห้องส้วม ของใช้ ของเล่น ภาชนะที่เด็กใช้ร่วมกัน
- หากมีเด็กป่วยเพิ่มขึ้น อาจพิจารณาปิดห้องเรียนหรือสถานศึกษาและจัดการทำความสะอาด เพื่อป้องกันการระบาด ตามแนวทางที่กระทรวงสาธารณสุขแนะนำ ทั้งนี้ โดยการพิจารณาร่วมกันระหว่างผู้ดูแลสถานศึกษา ผู้ปกครองและเจ้าหน้าที่สาธารณสุขในพื้นที่
สำหรับประชาชนทั่วไป
- ควรรักษาความสะอาด โดยล้างมือบ่อยๆ โดยเฉพาะอย่างก่อนรับประทานอาหารและหลัง การขับถ่าย
- สังเกตอาการผิดปกติของเด็กอย่างใกล้ชิด หากมีอาการสงสัยโรคมือ เท้า ปาก หรือมีไข้สูงอย่างน้อย 2 วัน ร่วมกับอาการอาเจียน หอบเหนื่อย ซึม ชัก กล้ามเนื้อกระตุก หรือมีอาการแย่ลง ควรไปพบแพทย์ แม้จะไม่มีผื่นขึ้นก็ตาม
สำหรับผู้เดินทางที่ไปหรือกลับจากประเทศที่มีการระบาดของโรคมือ เท้า ปาก
- ผู้ที่จะเดินทางไปในประเทศที่มีการระบาด ควรรักษาความสะอาด โดยล้างมือบ่อยๆ หลีกเลี่ยงการนำเด็กไปในที่ชุมชนสาธารณะ หรือที่มีคนอยู่เป็นจำนวนมาก เพื่อลดความเสี่ยงในการติดโรค องค์การอนามัยโลก ยังไม่มีคำแนะนำให้หลีกเลี่ยงการเดินทางไปยังประเทศที่มีรายงานการป่วย
- ผู้ที่เดินทางกลับจากประเทศที่มีการระบาด ควรสังเกตอาการของเด็ก หากมีไข้สูงอย่างน้อย 2 วัน ร่วมกับอาการอาเจียน หอบเหนื่อย ซึมลง ชัก กล้ามเนื้อกระตุก หรือมีอาการที่สงสัยว่าเป็นโรคมือ เท้า ปาก ควรพาไปพบแพทย์
คำแนะนำเกี่ยวกับการป้องกันและควบคุมโรค สำหรับประชาชน ศูนย์เด็กเล็ก และสถานศึกษา สามารถดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้จากเว็ปไซต์ของกระทรวงสาธารณสุข ที่ http://www.moph.go.th
ข้อความหลัก " ล้างมือสะอาด ไอจามปิดปากจมูก ใช้ช้อนกลางทุกครั้ง หยุดยั้งโรคมือเท้าปาก”
กรมควบคุมโรค ห่วงใย อยากเห็นคนไทยมีสุขภาพดี
ที่มา http://dpc9.ddc.moph.go.th/crd/news/2555/07_20_hfm.html
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น